Datagestuurd bomen water geven
Door datagestuurd bomen water te geven wordt water bespaard en CO2-uitstoot verlaagd. Met deze
digitale innovatie met maatschappelijke impact won de combinatie Flexyz-LooHorst de CAI Challenge
2024.
De CAI Challenge is onderdeel van de uitreiking van de Veluwse Innovatieprijs, die donderdag 13 juni
plaatsvond bij AWL Techniek in Harderwijk. Flexyz-LooHorst was één van de drie kandidaten, en
mocht evenals het Marius van Dokkum Museum (live meekijken met de schilder in het museum) en
energiecoöperatie Endura (data energiegebruik uitwisselen via het Lora-netwerk van de CAI) de
innovatie op het podium pitchen.
De CAI Harderwijk beheert een digitale infrastructuur. Dit netwerk biedt veel mogelijkheden om
innovaties uit te proberen, producten en diensten door te ontwikkelen en de markt op te brengen. Als
netwerkbeheerder stimuleert de CAI Harderwijk met de CAI Challenge om ideeën in te zenden, vertelt
innovatiemakelaar Marieke op de Weegh. De vakjury heeft de aangeleverde informatie beoordeeld, de
kandidaten zijn bezocht en hebben een pitchtraining gekregen.
Overtuigende pitch
Robin Schapink van het Harderwijkse ICT-bedrijf Flexyz B.V. en Albert-Jan Fredrikze van het
Ermelose hoveniersbedrijf LooHorst, stonden gezamenlijk op het podium voor hun pitch. Zij
overtuigden de jury met ‘een innovatief en duurzaam idee dat maximaal gebruik maakt van het CAI-
netwerk en waar alle inwoners dagelijks van profiteren’.
“Het begon zeven jaar geleden met een sensor om de temperatuur te meten. Nu zijn we zover dat we
sinds twee maanden een opdracht van de gemeente Harderwijk hebben om jong aangeplante bomen
water te geven. Dit zijn er circa 1200. De sensor meet het bodemvocht in de kluit van de boom en
koppelt de data aan de applicatie zodat de hovenier ziet welke boom water nodig heeft. We maken
een efficiënte route voor de waterwagen die zo tijd en water bespaart.”
“Als een jonge boom dood gaat, balen we daar allemaal van”, weet uitvoerder en groenadviseur
Fredrikze. “Bomen hebben echter verschillende vochtbehoeftes en daar houdt de sensor nog geen
rekening mee. Door onze kennis van bomen toe te voegen, kunnen we datagestuurd water geven en
jonge bomen laten uitgroeien tot volwassen bomen. Zodat Harderwijk een groene, koele en
rustgevende stad is.”
Juryvoorzitter Edo Kweldam en Maarten Reckman, wethouder sociaal domein en gezondheid van de
gemeente Harderwijk, reikten de prijs uit. Naast de award is er technische en financiële ondersteuning
van de CAI.
Reckman verving wethouder economie Martijn Pijnenburg. Hij hecht waarde aan een goed
onderhouden leefomgeving. “Bij biodiversiteit en klimaatadaptatie zijn bomen heel belangrijk. Deze op
de juiste manier verzorgen is belangrijk voor de leefomgeving.”
Kweldam is benieuwd naar vervolgtoepassingen, waarop Schapink meldt dat er ook mooie
sensoroplossingen zijn om afval slimmer in te zamelen.
Technologie en natuur
Ook gedeputeerde Helga Witjes van de Provincie Gelderland met o.a. economie in portefeuille hecht
waarde aan het belang van innovaties in de belangrijke opgaves rondom energietransitie, klimaat en
stikstof. “De winnaar van de CAI Challenge lost een maatschappelijk probleem op met sensoren die in
de grond meten welke bomen wanneer water nodig hebben. Door dit goed te kunnen monitoren is dit
een deel van de oplossing van klimaat- en stikstofproblematiek. Ik ben ervan onder de indruk hoe door
deze innovatie de technologie en de natuur aan elkaar worden gekoppeld.”
Fredrikze geeft aan dat iedere boom andere vochtbehoeftes heeft. “Dit heeft te maken met de
standplaats, grootte en grondsoort. Als voorbeeld: een grote aangeplante boom in zandgrond heeft
meer water nodig dan een kleine boom in kleigrond. Daar moet het systeem van Flexyz dat vocht
meet rekening mee houden en wij hebben die kritische parameters doorgegeven als een
‘bomenpaspoort’. Wij brengen de praktische kennis van bomen en bodem in en dit voegen we samen
met de kennis van Flexyz van sensortechnologie en softwareontwikkeling. Onze hoveniers die met het
systeem gaan werken, moeten zich houden aan het systeem, wat niet klopt dat geven we terug aan
Flexyz, zodat het systeem nog beter gaat werken.”
Kroon op de samenwerking
Schapink, die zich al jaren met SmartCity IoT (by Flexyz) inzet om steden slimmer te maken door
middel van sensortechnologie, vindt het een kroon op de samenwerking die al enkele maanden aan
de gang is. “Na een nat voorjaar moet dit komende zomer zijn kracht gaan bewijzen. We zijn hier
ontzettend blij mee, de award nodigt uit om hiermee door te gaan.” Hij betrok ook collega’s in de zaal
die de software maken of op de waterwagen zitten. “Dit is een heel mooie manier om de
samenwerking die we in Harderwijk hebben in het zonnetje te zetten en te laten zien. Ik ben absoluut
trots dat de diensten heel mooi samenvallen. De gemeente Harderwijk heeft de ambitie en het lef om
dit van ons te vragen en samen met LooHorst pakken we dit op, waarbij de CAI als vaste kracht met
dit netwerk ook door blijft gaan. Ik wil dan ook graag dit Lora-netwerk en onze toepassingen daarop
nog verder verbeteren en daar het prijzengeld in steken. Dit geldbedrag kunnen we naar keuze
besteden en ik zou ook graag het onderwijs erbij betrekken.”
