GroeiCafé ‘Taal is de motor van de economie’

Het GroeiCafé in het nieuwe theater van Bouw & Infra Park was een avond met  inspirerende sprekers die de deelnemers aanzetten tot nadenken over taalontwikkeling op de werkvloer. De avond was geïnitieerd door Landstede Groei Opleidingen samen met de bedrijvenkringen van Harderwijk, Ermelo, Putten en Zeewolde.

REGIO – De ruim vijftig aanwezigen kregen van presentatrice Henny Blokhuis een divers programma voorgeschoteld. Tussendoor kon men quizvragen beantwoorden met de Mentimeter op de telefoon. Stadsdichter Henk Ruiter sloot af met een tijdens de avond geschreven gedicht.

Redder in nood

Taalprofessor Maurice de Greef uit Vught is als leerstoelhouder verbonden aan de Vrije Universiteit in Brussel. Tijdens zijn onderzoek constateerde hij bij veel werknemers taalproblemen. ,,Taal is vaak een blokkerende factor als je van beroep wilt switchen. Taal kan de redder in nood zijn en ook op latere leeftijd volgen veel mensen nog een taaltraject. Eén van de beste plekken daarvoor is de werkvloer, maar door angst en schaamte dat zit nog niet in de Nederlandse cultuur. Bij een probleem in het dagelijks leven zetten ze de stap vaak wel bij de huisarts, het ziekenhuis of de gemeente.’’ De Greef vervolgde: ,,Bedrijven investeren vaak wel in opleiding voor een nieuwe machine of nieuw cliëntdossier, maar niet in een taaltraject. Maar taal is essentieel om de veiligheidsregels op de werkvloer te kunnen lezen.’’ Investeren in een taaltraject geeft rendement: ,,Medewerkers worden gezonder, productiever en werken efficiënter. Ze maken minder fouten en zijn positiever over hun werk. Ze zijn gelukkiger en hun positie op de arbeidsmarkt verbetert.’’

Ook een filmpje van Spuiterij Van Brummelen in Zeewolde illustreerde het belang van taal. Het bedrijf heeft zeven arbeidsmigranten in dienst. ,,Taal is belangrijk omdat taken uitgelegd moeten worden, vanwege risico’s en veiligheid. In drukke tijden gaat de communicatie vaak in het Engels, maar het werk gaat efficiënter als het in het Nederlands wordt uitgelegd. Ook verkleint dat de kloof tussen Nederlanders en arbeidsmigranten.’’

Nooit aannames

Bij Kolmer Elektromotoren in Putten is communicatie de sleutel. ,,Wij hanteren het zes ogen principe op alles wat we doen. Als er iets fout gaat in een proces is dat 9 van de 10 keer te wijten aan gebrekkige communicatie’’, weet directeur Martijn Stoffelsen. Om te begrijpen wat jij zegt is taal heel belangrijk, stelde hij. ,,In de techniek heeft elke punt, komma en getal een betekenis, Snap je dat niet, dan kan de uitwerking totaal anders zijn. Daarom moet je nooit de aanname doen dat de ander het denkt te begrijpen. Check dat met een controlerende vraag. Daar moet je de tijd voor nemen’’, gaf Stoffelsen een tip.

Van de 27 medewerkers zijn er enkele anderstalig. Een Poolse medewerker volgt een taaltraject via Landstede Groei Opleidingen om zijn woordenschat te vergroten, zich te kunnen uiten in het Nederlands en de cultuur te begrijpen. ,,Hij wilde niet dom overkomen en durfde geen ‘nee’ te zeggen. Hij zei altijd ‘ja’, ook als hij iets niet kon of wist. In Oost-Europa is er een sterke hiërarchie: je zegt geen ‘nee’ tegen een leidinggevende. Jij kan het irritant vinden als iemand je niet begrijpt, maar de ander kan het ook moeilijk vinden om zich te uiten. Verdiep je daarom in elkaars cultuur om het optimale uit je medewerker te halen. Voor hem geldt: als hij een vakspecialist wil worden, moet hij de taal leren.’’

Taal als kracht

Schrijver, columnist en programmamaker Özcan Akyol wist het publiek te boeien door op humoristische wijze zijn levensverhaal te vertellen. Taal was aanvankelijk zijn beperking, maar hij maakte er zijn kracht van. Zijn ouders genoten nooit onderwijs en omdat ze analfabeet zijn werd Eus als kind nooit voorgelezen. Toen hij in de Raambuurt in Deventer kwam wonen, was Turks thuis en op straat de voertaal. Akyol leerde Nederlands door de vele uren tv kijken en het radioprogramma dat hij luisterde als hij niet kon slapen. Ondanks een goede citotoets en een advies voor atheneum kwam hij op de mavo terecht, wat hem makkelijk af ging. Hij ontspoorde echter als tiener; zijn eerste – en enige inbraak – was in de bibliotheek in Deventer. De kanteling in zijn leven kwam tijdens zijn gedwongen verblijf in de gevangenis in Scheveningen. Een cipier zag het in hem zitten en liet hem boeken lezen van de bajesbibliotheek. ,,Ik ging de betekenis van moeilijke woorden opschrijven om mijn woordenschat op te krikken en kwam via boeken in aanraking met taal en andere personages.’’ Als Turkse jongen uit de sociale onderklasse wilde hij schrijver worden en zijn levensverhaal laten zien. Zijn talent viel op tijdens een studie journalistiek. Zijn twee romans werden bestsellers en hij heeft nu zijn eigen tv- en radioprogramma. Akyol weet het zeker: ,,Als ik niet was gaan lezen of onderwijs had gevolgd, was het anders met mij afgelopen.’’ De boodschap van zijn inspirerende verhaal luidde: ,,Het is nooit wat het is, er zit altijd wat achter.’’

Reinald van Ommeren was aanwezig als voorzitter van de bedrijvenkring Ermelo. Als directeur van LooHorst is hij geïnteresseerd in het thema taal. ,,Dit is essentieel om een trede hoger te komen op de veiligheidscultuurladder. Taal is nodig om veiligheidsmaatregelen en afspraken op alle niveaus te laten landen. Toch was ik lichtelijk verrast en ga morgen eens met de bedrijfsleider na of taal een oplossing kan zijn voor wat problemen. Sommigen zou dit kunnen helpen verbetering van hun persoonlijke situatie.’’

Landstede Groei Opleidingen is nu twee jaar actief in omscholing en bijscholing. ,,We willen opleiden met lef en een leven lang ontwikkelen’’, sprak opleidingsadviseur Anke van Vliet. Beleidsmedewerker en relatiebeheerder Corry Mosterd liet weten dat taalonderwijs onder de volwassenen educatie valt. ,,Iedereen heeft met taal te maken, dat is de motor van de economie. Het taalakkoord ondersteunt ondernemers bij wat ze binnen hun bedrijf kunnen doen met dit thema. Dit GroeiCafé is de eerste van een reeks Voor mij is de avond geslaagd als we met elkaar (onderwijs, overheid en bedrijfsleven) de stap in ontwikkeling van taalvaardigheid maken en de bewustwording op gang komt.’’

Meer weten over de training Techniek: informeer bij taalexpert Corry Mosterd.

Landstede Groei Opleidingen

088-8507971

info@groeiopleidingen.nl

www.groeiopleidingen.nl