Taal redt levens
Bij een bezoek aan een bouwbedrijf hoorde ik deze anekdote: een Poolse medewerker zag de heftruck afgeladen met de stalen pijpen niet aankomen en begreep de geschreeuwde waarschuwing van collega’s (‘Aan de kant!’) bijna te laat. Gelukkig liep het op het nippertje goed af. Maar geschrokken waren ze wel.
De Nederlandse taal. Ga er maar aan staan. Soms raakt het kant noch wal maar taal is overal. Voor veel niet-Nederlandstaligen is Nederlands als spreektaal een drama. Neem bijvoorbeeld ‘Aan de kant!’. Welke kant? Bedoeld wordt: ‘Pas op!’ of ‘Uit de weg!’. Die laatste is er trouwens ook zo eentje. Uit waar?
Veiligheid op de werkvloer gaat niet alleen om het wel of niet hebben van VCA. Het is van groot belang dat álle werknemers een voldoende mate van spreek- en luistervaardigheid Nederlands hebben. Zodat iedereen elkaar kan verstaan (communicatie) en begrijpen (sociaal aspect). Anders gebeuren er alsnog ongelukken.
Onderzoek geeft aan dat de taalvaardigheid van vooral (ook Nederlandse!) jongeren en buitenlandse werknemers het grootste struikelblok blijkt als men kijkt naar carrièreperspectief, veiligheid en duurzame inzetbaarheid. En dan gaat het niet over de ‘d’s’ en ‘t’s’. Deze doelgroepen begrijpen, vanwege een taalachterstand, gewoon veel minder goed wat er bedoeld wordt. Tien- tot twintigduizend mensen raken jaarlijks gewond op het werk omdat ze de veiligheidsinstructies niet kunnen lezen of hun collega’s niet goed kunnen verstaan. Tot slot: bij 5 tot 10 procent van de arbeidsongevallen spelen taalproblemen een rol. Dat lijkt misschien niet veel, maar het zal je kind maar zijn.
Voor personen die de intentie hebben om langer in Nederland te blijven, is de taaltraining NT2 onderdeel van de inburgeringsplicht. Maar wat te doen voor diegene die alleen voor een klus komen en daarna weer vertrekken naar een andere opdrachtgever? Hoe verminder je de kans op miscommunicatie, misinterpretatie en hoe neem je taalbarrières weg?
Je leert het snelst door te doen. Dat is een bewezen feit. Dus haal er iemand bij die er verstand van heeft want kennis overdragen is een vak. Nieuwe technologieën ondersteunen het leerproces. Denk aan podcasts of door tekst te linken aan beelden met Virtual Reality.
Taalvaardigheid verdient de hoofdrol. Ik roep alle werkgevers op om de Nederlandse taal een vaste, prominente plaats te geven binnen de bedrijfsvoering om zo de veiligheid op de werkvloer de aandacht te geven die het verdient. De kosten wegen ruimschoots op tegen de baten. En zo leven we allemaal nog lang en gelukkig.
